Manastiri
Veliki broj spomenika visoko kulturno-istorijske vrednosti najrečitije govore o prošlosti ovog kraja i o veličini i snazi njegovog naroda koji je na najblistaviji način ispisivao patriotske stranice sopstvene istorije i svemogućih izraza neuništivosti svoje vere i iskonskog postojanja. Od mnoštva crkava i manastira podignutih u šumama, na padinama i u podnožju planinskog masiva Rudnik a da su očuvani do današnjih dana izdvajaju se:
Manastir Blagoveštenje - Rudničko
Oko 7 km zapadno od Stragara, u srcu rudničke planine opkoljen gustom borovom i hrastovom šumom, na 429 metara nadmorske visine, podignut u XIV veku a obnovljen 1795. godine, za vreme Prvog srpskog ustanka, u njemu je skrivano oružje i barut, 1796. godine u njemu je učinjen oproštaj Karađorđu za ubistvo oca, poseduje nekoliko konaka i jedan od najvećih oltarskih krstova.
Manastir Voljavča
4 km jugoistočno od Stragara, u dolini Banjske reke, u šumovitom predelu podignut oko 1530. godine, 1805. godine u njegovom konaku bio je smešten Praviteljstvujušći sovjet serbski kao centralna i vrhovna vlast u ustaničkoj Srbiji, po predanju iguman vonjevački Maksim preneo je iz Ljubića glavu Tanaska Rajića, junaka iz Prvog srpskog ustanka i sahranio je pored temelja manastirske crkve.
Manastir Sv. Nikole - Nikolje Rudničko
3 km od Donje Šatornje, u dolini Nikoljske reke, podignut u vreme vladavine despota Stefana 1425. godine, Turci su ga više puta rušili i palili ali je ostao sačuvan do dana današnjeg, građen po tradiciji Raške škole sa kupolom.
Manastir Vraćevšnica
Na južnoj strani planine, 4,5 km od sela Vraćevšnice, od puta Gornji Milanovac- Kragujevac, podignut 1431. godine ktitorstvom Radiča Postupovića, velikog čelnika, obnovljen i živo opisan 1737. godine, 1860. ponovo obnovljen od strane kneza Milana Obrenovića, 1812. u njemu je Karađorđe sazvao Narodnu skupštinu na kojoj su pročitani zaključci Bukureštanskog mira, 1818. u njemu je doneta odluka da se prestonica Srbije preseli u Kragujevac, u muzejskoj postavci nalaze se predmeti iz Drugog srpskog ustanka, lične stvari kneza Miloša Obrenovića i gvozdeni krevet za koji se veruje da je prvi koji je donet u Srbiju.
Crkva Petkovica - Rudnička
U dolini reke Srebrnice pod samim Rudnikom, građena u tradiciji Raške škole u XIV veku, jedna od najstarijih, obnovljena početkom ovog veka.
Manastir Kumanica
podignut krajem XIV veka ispod ramaćskih visova u selu Ramaće na najdaljim obroncima Rudnika, po nekim predanjima potiče iz doba vladavine cara Dušana, živopis je dobrim delom pokriven malterom i najstariji je u Šumadiji.
